Situacijska analiza turističkih potencijala i resursa

Kratko uputstvo za analizu stanja u turističkoj destinaciji, koja daje osnove za kasniju SWOT analizu.

Destinacijski menadžment počiva na dobrom poznavanju situacije i stanja u destinaciji, ali i izvan nje. Podjednako je važno poznavati i interno i eksterno okruženje, te na osnovu  toga spoznati prednosti i slabosti, pretnje i šanse za uspeh. To je naravno i osnovni preduslov kvalitetnog prostornog planiranja i upravljanja turizmom.

Situacijska analiza obuhvata analizu internih (unutrašnjih, u destinaciji) potencijala i eksternih (spoljašnjih, izvan destinacije) uslova razvoja.

Analiza internih potencijala, uslova i faktora razvoja

Analiza internih potencijala i sposobnosti znači inventarizaciju i klasifikaciju svih elemenata atraktivnog turističkog potencijala, kao i svih ostalih turizmu komplementarnih ili suprodstavljenih činilaca unutar destinacije. Svrha ovakve analize, pored ostalog, je spoznati prednosti i nedostatke razvoja u samoj destinaciji.

Analiza obuhvata: 1) saobraćajno-geografski i turističko-geografski položaj, 2) procenu turističkih vrednosti, 3) socijalno – ekonomske uslove, 4) administrativno – institucionalne uslove, 5) infrastrukturu, 6) turističku suprastrukturu i opremu, i 7) zagađenost i degradaciju prostora.

Eksterna analiza uslova i faktora razvoja

U okruženju turističke destinacije odvijaju se stalne i brojne promene. Menadžment destinacije mora uočavati, razumevati, pa i upravljati ovim promenama. Zapravo, to je uslov bez kojeg nema razvoja i rasta destinacije, kao temeljnog strategijskog opredjeljenja.

Treba izvršiti analizu faktora generativnog potencijala, ekonomskog okruženja, tržišta i konkurencije.

Generativni potencijal pokazuje snagu nekog emitivnog područja da šalje (emituje) turiste u određenu destinaciju. Izuzetno je bitan pokazatelj u kreiranju marketing strategije turističke destinacije.

Analiza ekonomskog okruženja podrazumeva analize stope inflacije, odnosa valuta, ekonomskih kriza, sankcija, i dr.. Najbitniji elementi ove analize su lični dohodak građana i plaćeno slobodno vreme.

Turističko tržište se u mnogome razlikuje od ostalih tipova tržišta pa zahteva i posebnu analizu. Na analizu tržišta se nadovezuje i analiza konkurencije. Ne postoji jedna turistička destinacija, što znači da turisti imaju mogućnost izbora što dovodi do pojave konkurentskih odnosa. Savremene destinacije ne vode više „prljavu” borbu sa konkurentima, već njihovi odnosi sve više prelaze u dobro sračunatu i promišljenu saradnju.

Nakon detaljne i sveobuhvatne situacijske analize (koja je inače mnogo opširnija i detaljnija od ovde navedenog) dobija se gomila raznoraznih podataka koje sada treba smisleno razvrstati, klasifikovati i povezati (sinteza obrađenih podataka). Posle sinteze vrši se valorizacija (vrednovanje) turističkih potencijala i hijerarhizacija potencijala (rangiranje po vrednosti), kako bi se utvrdilo koji su elementi destinacije najisplativiji za ulaganje i razvoj. Potom bi bilo dobro uraditi SWOT analizu turističke destinacije, o čemu ću pisati nekom drugom prilikom :).